Author: حمیدرضا
از ماست که بر ماست
روزی ز سر سنگ عقابی به هوا خاست
واندر طلب طعمه پر و بال بیاراست
بر راستی بال نظر کرد و چنین گفت:
«امروز همه روی زمین زیر پر ماست،
بـر اوج فلک چون بپرم -از نظـر تــیز-
میبینم اگر ذرهای اندر ته دریاست
گر بر سر خـاشاک یکی پشّه بجنبد
جنبیدن آن پشّه عیان در نظر ماست.»
بسیار منی کـرد و ز تقدیر نترسید
بنگر که از این چرخ جفا پیشه چه برخاست:
ناگـه ز کـمینگاه، یکی سـخت کمانی،
تیری ز قضا و قدر انداخت بر او راست،
بـر بـال عـقاب آمـد آن تیر جـگر دوز
وز ابر مر او را بسوی خاک فرو کاست،
بر خـاک بیفتاد و بغلـتید چو ماهی
وانگاه پر خویش گشاد از چپ و از راست،
گفتا: «عجب است! این که ز چوب است و ز آهن!
این تیزی و تندیّ و پریدنش کجا خاست؟!»

چون نیک نگه کرد و پر خویش بر او دید
گفتا: «ز که نالیم که از ماست که بر ماست.»
منسوب به ناصرخسرو
آمارم را از کی میگیرم؟!
هر کسی که سایت یا وبلاگ راه میاندازد به مرور زمان کنجکاو میشود بداند چند نفر سایتش را دیدهاند، از کجا به سایتش رسیدهاند، دنبال چه چیزی میگشتهاند و مانند آن. غیر از کنجکاوی شخصی انگیزههای دیگری هم وجود دارد که اشخاص را به سمت استفاده از سرویسهای آمارگیری میکشاند، مثلاً ممکن است سایتی دنبال فعالیت تجاری به صورت جذب آگهی باشد: این گونه سایتها نیاز دارند پربازدیدکننده بودن خود را به آگهیدهندگان بالقوه ثابت کنند و استفاده از سرویسهای آمارگیریی که امکان در دسترس گذاری آمار سایت را به صورت عمومی فراهم میکنند راه حل مناسبی برای این مسأله است. در هر صورت اگر اهل سایت یا وبلاگداری باشید فکر میکنم دیر یا زود به سراغ اینجور سرویسها خواهید رفت. بد ندیدم تجربیاتم را با برخی از این سرویسهای آمارگیری در این نوشته بازگویی کنم. در صورتی که نیاز به اطلاعات دقیقتری راجع به مطرحترینهای این عرصه دارید فکر میکنم این نوشته (زبان نوشته انگلیسی است) -با وجود این که کمی قدیمی شده- بتواند راهنمای خوبی برایتان باشد.
یادم میآید زمان راهاندازی اولین سایت شخصیم، سرویس دهندهی -در آن روزها البته- رایگان ِ وبم خدمات آماری جالبی را از بازدیدکنندگان ارائه میداد. این سرویس دهنده مدتی بعد این خدمات را از فهرست خدمات سایتهای رایگان خود خارج کرد و الان هم که دیگر کلاً سایتهای رایگان خود را غیر فعال کرده. غیر از این سرویس، آن روزها AWStats را هم -روی فضای میزبانی وب خریداری شدهای که کنترل آن دست من بود- نصب کرده بودم (این بستهی نرمافزاری ِ نوشته شده با زبان پرل، روی برخی بستههای میزبانی وب به صورت پیشفرض نصب شده است). البته برای بهروز شدن آمار این دومی باید یک سری کارهای اضافی به صورت دستی یا زمانبندی شده انجام میدادم که -خوب!- خیلی دردسر داشت.
سرویس آمارگیری گوگل مجموعهی کاملی از خدمات آمارگیری است که من از همان ابتدا آمار اینجا را به کمک آن تعقیب کردهام. اما فکر میکنم با توجه به این که این سرویس آمار بهروز و لحظهای نمیدهد و همچنین امکانات آن بیشتر، تحلیلهای با دید تجاری/تبلیغاتی و با بازههای زمانی طولانی مدت را مد نظر دارد، به تنهایی نمیتواند پاسخگوی تمامی نیازمندیهای وبلاگداران باشد. استفاده از آن برای در دست داشتن آمار کامل سایتها در طول عمر آنها فکر خوبی است که من هم با همین تفکر هنوز هم از این سرویس استفاده میکنم. مخصوصاً این که با کمک این افزونهی وردپرس نه تنها نیازی به مراجعهی مستقیم به سایت سنگین و پر از فلش این سرویس ندارم، بلکه میتوانم آمار جمعآوری شدهی هفتگی این سرویس را به صورت عمومی در دسترس بگذارم (اینجا را ببینید).

از جمله سرویسهای آمارگیری فوقالعاده جالبی که مدتی به بازبینی لحظه به لحظهی آمار آن (برای سایت دیگری غیر از اینجا) معتاد شده بودم سرویس آمارگیری بلاگبیت بود. البته این سرویس آمارگیری رایگان نبود و فقط برای یک دورهی آزمایشی یک ماهه میشد آن را به صورت رایگان تست کرد. از قابلیتهای جالب این سرویس: آمار لحظه به لحظه، مشخص کردن موقعیت جغرافیایی بازدیدکننده (که دقت اطلاعات آن در مورد ایران هم قابل قبول به نظر میرسید) و همچنین امکان تعقیب رفتار بازدیدکنندگان همیشگی به کمک مشخص کردن آنها با برچسب بود. البته این سرویس مشکلاتی با زبان فارسی داشت که بیشتر به نمایش کلمات کلیدی مربوط میشد. به هر حال این سایت را شرکت فیدبرنر خریداری کرد و -بعد از چندین ماه انتظار- الان چند روزی است -فکر میکنم- که احتمالاً به کمک قابلیتهای این سرویس امکان تعقیب آمار بازدیدکنندگان را هم به فهرست خدمات خود اضافه کرده است.

سرویس 103bees.com هم از آن سرویسهای آمارگیریی است که تلاش میکند به صورت تخصصی اطلاعات آماری مربوط به مراجعات از طریق موتورهای جستجو را استخراج کند. این سرویس آن زمانی که من آن را آزمایش میکردن با فارسی مشکل داشت که الان این مشکلات حل شده.

سرویس دیگری که مدتی است به کمک آن فعالیتهای بازدیدکنندگان یک بخش جانبی از اینجا را زیر نظر گرفتهام CLICKTALE نام دارد. هر چند این سرویس تمامی بازدیدها را پوشش نمیدهد اما یک ویژگی خاص دارد و آن این که حرکات بازدیدکنندگان را (این که چطور در صفحه حرکت کردهاند و روی کدام لینکها کلیک کردهاند) به صورت متحرک پخش مجدد میکند و این میتواند برای کسانی که قصد دارند به صورت علمیتری رفتارهای بازدیدکنندگان سایتها را مورد بررسی قرار دهند، علاقمندیهای آنها را بسنجند و نقاط جالب توجه صفحات از نظر آنها را پیدا کنند بسیار مفید باشد.

کسانی که از وردپرس استفاده میکنند میتوانند به کمک این افزونه نیز آمار بازیدکنندگان خود را تعقیب کنند که در نوع خود جالب است و با عبارات فارسی هم مشکلی ندارد.
سرویس measuremap که مدتها پیش توسط گوگل خریداری شد و ثبت نام در آن فقط با دریافت دعوتنامه امکانپذیر است از آن سرویسهایی است که مدتهاست آرزوی استفاده از آن را دارم. این سرویس همانند بلاگبیت مختص وبلاگ و وبلاگداران طراحی شده و مدتهاست که به صورت آزمایشی کار میکند و به صورت محدود کاربر میپذیرد.
در پایان این نوشته بد نیست به چند نکته در مورد انتخاب سرویسهای آمارگیری و نحوهی استفاده از خدمات آنها اشاره کنم:
یک نکته مهم در انتخاب سرویس آمارگیری آن است که سعی شود سرویس آمارگیریی انتخاب شود که بازدیدهای ماشینی (رباتهای خزندهی موتورهای جستجو) را با آمار بازدید واقعی مخلوط نکند. در واقع اکثر سرویسهای آمارگیری جدید، چون اطلاعات بازدیدها را با استفاده از کدهای جاوااسکریپت جمعآوری میکنند و بازدیدکنندگان ماشینی معمولاً این کدها را نادیده میگیرند یا توانایی اجرای آنها را ندارند خود به خود این خاصیت را دارند.
من روی نکتهی دیگری هم حساسم و آن این که دوست ندارم سرویس آمارگیری با گذاشتن لوگو، آیکون یا عکسی از سرویس مورد نظر در سایت فعال شود. معمولاً -برای من یکی حداقل- پیدا کردن جای مناسبی برای این لوگو سخت است، شکل اکثر این لوگوها هم به مذاق من خوش نمیآید، غیر از اینها فکر زمانی را بکنید که این سرویسدهندهها به دلایل مختلف در دسترس نیستند و غیر از کندیهای ناشی از این قضیه، باعث بروز بههمریختگیهای غیرقابل پیشبینی در قالب صفحات میشوند.
نکتهی دیگری که باید به آن توجه شود این است که سعی کنید در صورت امکان کدهای جاوااسکریپت ارائه شده از سوی سرویسهای آمارگیری را در پایینترین قسمت ممکن در قالب صفحات (مثلاً قبل از تگ </body>) قرار دهید. این کار باعث میشود که کندی بارگذاری اسکریپت یا در دسترس نبودن سرویس آمارگیری انتخاب شده باعث ایجاد مشکلات کمتری برای بازدیدکنندهی سایت شود.
خرید جدید موتورولا
یک ترفند کاربردی فتوشاپ
وقتی میخواهم آرم یا شکل تک رنگی را با ابعاد دلخواه بدون تغییر کیفیت روی تصویری بگذارم از یک تکنیک آماتوری فتوشاپ استفاده میکنم که فکر میکنم برای خیلیها مفید باشد. مراحلش را در تصویر زیر توضیح دادهام:
جدی نگیرید!
خواهرزادهی بزرگم کلاس پنجم ابتدایی است و در یک مدرسهی عادی دولتی درس میخواند. برایم خیلی عجیب بود وقتی دستش کتاب تست دیدم و فهمیدم که مدرسهشان با تأکید عجیبی دارد با اینها تست کار میکند. تست برای دانشآموز ابتدایی؟!
فکر میکنم نظام آموزشی ما مشکلات جدی دارد. در نظام آموزشی چیزی که با نمره و قبولی تشویق میشود محفوظات از یک طرف و فرمولچینی و مقدارگذاری از طرف دیگر است. نظام آموزشی ما تلاش میکند دانشآموزان (و در ردههای بالاتر دانشجویان) را فقط «باسواد» کند و چیزی که این وسط فراموش میشود یا حداکثر در حد فعالیتهای قابل حذف ِ «فوق برنامه» به آن پرداخته میشود «خلاقیت» و «ابتکار» است. سعی کنید -اگر میشناسید- محصولات دستچین شده و نمونهی این نظام آموزشی را که همان فارغ التحصیلان بهترین دانشگاههای ما هستند در نظر آورید: خواهید دید که -فارغ از استثنائات- اینها حداکثر نیروهایی «ماهر» هستند که -در بهترین حالت- میتوانند روشهای از پیش طراحی شده را خوب پیاده کنند. اما آیا اینها میتوانند روشهای جدید ارائه دهند و برای مسائل راهکارهای خلاقانه ارائه دهند؟ اگر توانستهاند یا میتوانند، کدام یک از خلاقیتهای اینان -فارغ از تعارفها و بزرگنماییهای رسانههای دولتی ما- در نظام علمی/صنعتی دنیا مطرح شده و تحول به حساب آمده؟
نظام آموزشی ما به جای آن که روشهای استفاده از منابع را (که اولین گام در طراحی راهحلهای ابتکاری و خلاقانه میتواند باشد) به دانشآموزان بیاموزد تلاش میکند تا منابع دستچین شده را در ذهن آن جای دهد. فرایندی که زمانبر و پرزحمت است اما نمود قابل توجهی در حل مسائل روزمره ندارد. نظام آموزشی ما در بهترین حالت تلاش میکند به دانشآموزان دانش حل مسائل را بیاموزد اما برای درگیر کردن آن با مسائل و دید دادن به آنها راجع به ماهیت مسائل برنامهای ندارد.
راهحل این معضل نظام آموزشی ما را به نظرم باید فراتر از تغییر متون کتابهای درسی یا حتی دیکته کردن روشهای جدید به آموزگاران دنبال کرد. آموزگاران ما خودشان محصولات همین نظام آموزشی هستند و بعید است بتوانند مجریان نظام آموزشی درست و هدفمندی باشند که خودشان از آن بیبهره بودهاند و نسبت به آن دید درستی ندارند. استفاده از ابزارهای آموزش الکترونیک و جایگزینی نظام ارزیابی دانستهها با نظام ترغیب به خلاقیت از راهکارهای احتمالی ایجاد تغییر در این نظام میتوانند باشند.
یادگار هشت سالگی
که تازه به خودم برگردانده شده:
تلویزیون کامپیوتری
خوب اگر موقعی که قصد خرید کارت تی وی داشتم کامپیوتر و اینترنتم درست و بهراه بود احتمالاً مارک و مدل دیگری را انتخاب میکردم، اما الان هم خیلی از پیشنهاد فروشنده و انتخاب همان لحظهای خودم یعنی PixelView PlayTV MPEG 8000GT ناراضی نیستم هر چند قبلاً با هیچ کارت تیوی دیگری سر و کار نداشتهام. البته ناراضی نبودن من دلیل توصیه به خرید یا تمجید از این سختافزار نیست چرا که الان میدانم با حدود همان قیمتی که برای این کارت پرداختهام میتوانستم مدل و مارک بهتر یا حداقل معروفتری را تهیه کنم.
نرمافزار همراه این کارت تیوی Honestech TVR 2.5 است که از پخش تلویزیون، رادیوی اف ام و نمایش تلهتکست پشتیبانی میکند. البته من احتمالاً چون هنوز آنتن هوایی ندارم تا کنون موفق به استفاده از قابلیت تلهتکست این نرمافزار نشدهام. دو سه روز پیش که تازه میخواستم درایور و نرمافزار کارتم را روی کامپیوتر (تازه تعمیر شدهام) نصب کنم این نرمافزار نصب نشد. در واقع نصاب این نرمافزار پیش از این که کاری بکند یک پیغام خطای عجیب و غریب میداد و بعد بسته میشد:

به همین خاطر مجبور شدم دنبال راه حلهای جایگزین باشم: اولین و دم دستترین راه حل نرمافزار Nero Home بود که کارت من را میشناخت اما با توجه به این که من آنتن هوایی نداشتم (و ندارم) نتوانستم از آن تصویر با کیفیت مناسب بگیرم. تا این که روز بعد به توصیه یکی از دوستان به جای «ایران» در تنظیمات کشور نرمافزار نرو «آلمان» را انتخاب کردم و توانستم کانالهای ۲، ۳، ۴ و شبکهی تهران را با کیفیت مناسب دریافت کنم (در واقع تنظیماتی که برای کشور ایران در این گونه نرمافزارها در نظر گرفته شده گویا خیلی تطابقی با سیستم پخش تلویزیونی ایران ندارد). برای نرمافزارهای بعدی هم همین تنظیم را انجام دادم و نتیجهی قابل قبولی گرفتم.

بعد از نرو سراغ یک نرمافزار رایگان و بازمتن به اسم K!TV رفتم. مشکل اولیهام با این نرمافزار این بود که این نرمافزار نام سختافزار پخش صدای کارت تیوی را در قسمت تنظیمات منبع صدا نشان نمیداد و فقط نام کارت صوتی اصلی دستگاه را میآورد. برای حل این مشکل کابل ورودی سیدیرام کارت صوتی را از سیدیرام جدا کردم و به کارت تیوی متصل کردم و به این ترتیب توانستم صدای کارت تیوی را با استفاده از کارت صوتی از طریق این نرمافزار دریافت کنم. این نرمافزار به نظرم خوشدستتر و جالبتر از نرو آمد و الان هم بیشتر، از آن استفاده میکنم. البته مشکل دیگر این نرمافزار (و همچنین نرو) این است که کنترل کارت تیوی من را پشتیبانی نمیکند. یک قابلیت جالب این نرمافزار آن است که میتوان با آن تصویر متحرک تلویزیون را به صورت پسزمینهی صفحهی دسکتاپ درآورد و در حین کار با کامپیوتر تلویزیون را هم در زمینه داشت (شبیه به این قابلیت وینامپ است و خاصیتهای آن را هم دارد).

برای حل مشکلم با نرمافزار همراه کارت تیوی، آن را هم با سازندهی کارت و هم با تولیدکنندهی نرمافزار مورد نظر مطرح کردم: هر چند اولی (سازنده کارت) زود جوابم را داد ولی پاسخش مفید و گرهگشا نبود، اما پاسخ دیرهنگام دومی مشکل را حل کرد: برای حل آن مشکل باید یک دایرکتوری را از روی سیستم پاک میکردم:

که این کار را کردم و مشکل نصب حل شد. این نرمافزار از کنترل از راه دور همراه کارت به خوبی پشتیبانی میکند و رادیوی اف.ام را هم پخش میکند و قابلیتهای ضبط از تلویزیون و رادیوی آن هم قابل قبول است. به گفتهی دوستان نرمافزار دیگری هم هست به اسم WinDVR که از اکثر کارتهای تیوی پشتیبانی میکند که من هنوز موفق به دریافت و نصب آن نشدهام.
چرا سایتم را ثبت نمی کنم؟
طرح ساماندهی سایتهای اینترنتی به نظرم یک طرح ناشیانه است برای اعمال حاکمیت بر حوزهی تولید و نشر محتوای مجازی: طرحی است که متولیان آن دید درستی نسبت به ماهیت اینترنت و کارکردهای آن ندارند و تنها هدفشان کنترل و مهار فضایی است که تجربههای اخیرشان آن را فضایی خطرناک و نیازمند کنترل نشان داده.
اصرار احتمالی بر اجرای این طرح باعث ضعف جریان تولید محتوای فارسی بر روی وب خواهد شد و باعث خواهد شد فارسینویسان، دیگر رغبتی به حضور در این فضا به صورت شفاف و با ذکر مشخصات واقعی خود نشان ندهند. کسانی که میتوانند با تکیه بر زبانی غیر از فارسی در این فضا حضور داشته باشند در ازای رهایی از خطرات احتمالی استفاده از این زبان (مسدود شدن سایتها، اجبار به پاسخگویی در قبال مطالب نه چندان جدی و بااهمیت، متهم شدن به عناوین گوناگون و …) از زبانهای دیگر برای حضور در این فضا استفاده خواهند کرد و در هر صورت، تبعات این طرح برای جامعهی اینترنتی فارسی زبان جز ضرر چیز دیگری نخواهد بود.
باید منتظر ماند و دید تفکر پشت این طرح برای اجرایی کردن آن تا کجا پیش خواهد رفت.
پینوشت: اگر تمایل دارید این لوگو را در سایت یا وبلاگ خود بگذارید اینجا را ببینید.
To Whom It May Concern
علت این فاصله طولانی بین نوشته ها در روزهای اخیرم خرابی کامپیوتر خانگیم بوده که امیدوارم علی رغم بدقولیهای قبلی به زودی برایم درستش کنند.


هوس کردم سری به سایت 