همیرضا

بخش مهمی از مشکلات من با مک‌بوک ناشی از این است که از ویندوز به دنیای اپل آمدم و البته ساکن ایرانم که نمی‌توانم یک حساب کاربری بدون مشکل داشته باشم (بخش اول)، بد عادت شده‌ام و با صفحه‌کلیدش کنار نمی‌آیم (بخش دوم) و اصلاً اشتباهم این است که می‌خواهم روی مک‌بوک ویندوز اجرا کنم (بخش سوم).

فرض کنیم که من دیگر نخواهم تلاش کنم از مک‌بوک استفاده‌هایی بکنم که نباید بکنم. نخواهم ویندوز روی آن اجرا کنم، نخواهم در کشوری که برای استفاده در آن ساخته نشده از آن استفاده کنم و با صفحه‌کلیدش کنار بیایم.

آن وقت با چه چیزی مواجهم؟ با سیستم عاملی که به ادعای سازنده‌اش پیشرفته‌ترین سیستم عامل دنیاست:

اعتماد به نفسی که قطعاً به پشتوانهٔ آن یکی از بهترین و بزرگترین شرکتهای کامپیوتری دنیا ساخته شده است.

مطمئن نیستم حوزهٔ این ادعا پوشش‌دهندهٔ لایه‌هایی بالاتر از هستهٔ سیستم عامل باشد چون در سطح رابط کاربری چنین ادعایی به آسانی زیر سؤال می‌رود.

مهمترین مشکل من با سیستم عامل مک (که امیدوارم در بروزرسانی بعدی بر اساس شنیده‌هایم تا حدی حل شده باشد) سیستم مدیریت پنجره‌های آن است. در ویندوز و لااقل توزیع‌هایی از لینوکس که من با لایه‌های گرافیکی آنها کار کرده‌ام فضای صفحه بین پنجره‌ها به اشتراک گذاشته شده. یعنی شما می‌توانید یک پنجره روی یک پنجرهٔ دیگر باز کنید و همزمان چند پنجره از برنامه‌های مختلف را پشت سر هم باز داشته باشید. اما در مک‌اوس نمی‌شود! هر پنجره‌ای که فعال می‌شود پنجره‌های دیگر مینیمایز می‌شود. در حالت خاص می‌توانید دو یا چند برنامه را به کشیدن و رها کردن به زور و در جاهای ثابت کنار هم قفل کنید (تا مثلاً فایلی را از یکی به دیگری بکشید) اما در کل این قابلیت بدیهی ویندوز و پوسته‌های لینوکس در آن غایب است. اگر دو نمونهٔ مجزا از یک برنامه را اجرا بکنید جز آن که یادتان باشد و روی آیکون برنامه کلیک راست کنید تا نمونهٔ دوم را بالا بیاورید راه ساده‌ای برای تشخیص این قضیه ندارید.

طراحی و دسترسی به امکانات سیستم‌عامل تا حد زیادی آماتوری و غیرحرفه‌ای به نظر می‌رسد. مثلاً این منوی کلیک راست روی یک فایل در مک‌اوس است:

به نظر شما عبارت Get Info حرفه‌ای است؟ حالا آن به کنار که قطعاً می‌بایست مشکل از من و سواد و سلیقهٔ من باشد. مدیر فایل سیستم عامل کلاً با انتقال فایل (Cut یا Move) رابطهٔ خوبی ندارد. گویا با یک کلید میانبر چنین قابلیتی در دسترس است اما به طور عادی شما باید فایل‌ها کپی کنید و سپس برگردید به مبدأ و آنها را پاک کنید. یعنی فکرش را بکنید به نظرشان این قابلیت از Duplicate کم‌اهمیت‌تر و کم‌کاربردتر بوده که آن را که مثل ویندوز با کپی و پیست هم در دسترس است در منو در دسترس گذاشته‌اند و این را نگذاشته‌اند!

مدیر فایل مک‌اوس (فایندر) نوار آدرس ندارد و شما نمی‌توانید به راحتی با کپی به یک مسیر خاص بروید (از طریق منو چنین قابلیتی وجود دارد منتهی امکان کپی کردن آدرس مسیر جاری در آن وجود ندارد و باید آدرس مقصد را دستی تایپ کنید).

وقتی فایلی را با مک‌اوس زیپ می‌کنید داخل آن یک پوشهٔ اضافی به اسم __MACOSX می‌گذارد! یعنی یک کار ساده در حد فشرده کردن فایل را با اداهای زاید و اضافه انجام می‌دهد.

اگر به عادت ویندوز روی فایل‌هایتان Ctrl+A می‌زنید و با انتخاب Properties از کلیک راست اندازهٔ جمع فایل‌های انتخاب شده را می‌گیرید باید حواستان باشد که انجام دادن مشابه این کار روی مک‌اوس یک اشتباه مهلک است. مک‌اوس به تعداد فایل‌هایتان پنجرهٔ مشخصات باز می‌کند و تازه راهی هم ندارد که آنها را یکباره ببندید و باید روی ضربدر تک تک آنها کلیک کنید.

اگر فکر می‌کنید به خاطر شهرت اپل به رابط‌های کاربری زیبا همه‌جا با آیکون‌های زیبا و رابط‌های ویژوال مواجهید اشتباه می‌کنید. عمدهٔ تنظیمات سیستم عامل یک سری گزینهٔ متنی بدون المان‌های تصویری است. تصویر زیر را ببینید:

یکی از ویژگی‌های مک‌بوک روشن شدن آن به محض کوچکترین تماس با دکمه‌های صفحه‌کلید آن است. به طور پیش‌فرض هم باز کردن مک‌بوک باعث روشن شدن آن می‌شود. مشکل اینجاست که شما به هیچ وجه نمی‌توانید این قابلیت را غیرفعال کنید تا مثلاً با خیال راحت آن را تمیز کنید!

از دیگر مشکلاتی که گویا ما ایرانی‌ها فقط با آن مواجه می‌شویم آن است که زیر نور مهتابی تصویر دوربین پِر پِر می‌زند. این مشکل گویا به فرکانس برق یا چیزی مثل این ربط دارد و با یک تنظیم نرم‌افزاری حل می‌شود. منتهی این تنظیم نرم‌افزاری را خود سیستم عامل یا نرم‌افزار مک‌اوس در اختیار نمی‌گذارد و برای حل مشکل باید از نرم‌افزارهای جانبی استفاده کنید.

سخن پایانی: اینها را گفتم که اگر به امید یک لپتاپ ایده‌آل سراغ مک‌بوک می‌آیید و از این مشکلات خبر ندارید از آنها آگاهی پیدا کنید. در کل در حال حاضر کامپیوتر اصلی مورد استفادهٔ من همین مک‌بوک است. سرعت بالای آن باعث شده با مشکلاتی که برشمردم کنار بیایم و امیدوارم در آینده بعضی از مشکلات آن به شکل نرم‌افزاری حل شود.

[بخش اول این نوشته را اینجا بخوانید.]

کلاغ خواست راه رفتن کبک را یاد بگیرد راه رفتن خودش هم یادش رفت!

این مصداق منِ عادت کرده به صفحه‌کلید ویندوز است در مواجهه با صفحه کلید مکبوک. برای شروع نگاهش کنید:

می‌بینید که مثلاً بک‌اسپیس ندارد. بعداً می‌فهمید که در واقع دیلیت ندارد! چون آن delete بیشتر کار بک‌اسپیس را می‌کند. PageUp، PageDown، Home و End ندارد و اگر برنامه‌نویس یا حتی تایپیست باشید با این وضع بیچاره خواهید شد (گویا کلیدهای ترکیبی جایگزین آنها هستند که من هیچگاه یادشان نمی‌گیرم). آن کلید Option کار Alt را می‌کند. اما امان از دست آن کلید Command که یکیش کم بوده دو تا روی صفحه‌کلید گذاشته‌اند. گاهی کار Control را می‌کند و گاهی نمی‌کند (و بله، کلید کنترل هم دارد که بعضی وقتها کار خودش را می‌کند و بعضی وقتها نمی‌کند!) و شما همیشه باید با توجه به شرایط بسنجید که سراغ کدام کلید بروید.

از همه بدتر آن کلید fn است که کار تغییر زبان را هم به تنهایی انجام می‌دهد. حتماً فکر می‌کنید چه خوب! دیگر لازم نیست Alt+Shift بگیرم. اما نه، اولاً وقتی یک صفحه‌کلید بلوتوث (ویندوزی) به مکبوک وصل می‌کنید به آسانی نمی‌توانید کاری کنید که یکی از کلیدهای صفحه‌کلید کار این fn را بکند (مگر این که از خیر یکی از کلیدهای پرکاربرد دیگر بگذرید)(روی مکبوک هم نمی‌توانید کاری کنید که تغییر زبان خود مک.او.اس مثلاً با Alt+Shift انجام شود) و بعد این که چون این کارکرد روی ویندوز (ویرچوال) در دسترس نیست و نمی‌توانید تغییر زبان ویندوز را با این fn انجام دهید عملاً لنگ در هوا می‌مانید. طوری که مثل من ممکن است بعد از مدتی کلاً از خیر این کلید اختصاصی بگذرید و از منو زبان را تغییر دهید!

خلاصه، من پیش از این که مکبوک بگیرم سریع‌تر از این که فکر کنم تایپ می‌کردم (تایپ می‌کردم، متن تایپ شده را می‌خواندم و می‌گفتم چه فکر خوبی 😉 ). اما الان هم روی مکبوک و هم روی ویندوز پیش از تایپ کردن زل می‌زنم به صفحه‌کلید تا اول کلیدهایی را که برای تایپ احتیاج دارم پیدا کنم.

اگر خواستید از ویندوز به سراغ مکبوک بروید روی مشکلات بزرگی که با صفحه‌کلیدش خواهید داشت حسابی فکر کنید.

ادامه دارد!

من به ابزارها و وسایل دیجیتالی که می‌خرم علاقهٔ شدیدی پیدا می‌کنم و روی آنها تعصب دارم. مثلاً همین امروز هم اعتقاد دارم گوشی موبایلم (شیائومی پوکوفون اف ۱) که اواخر سال ۹۷ آن را خریده‌ام بهترین گوشی دنیاست! حالا شاید درباره‌اش نوشتم.

اما الان موضوع صحبتم این لپتاپ مک‌بوک ایر ام ۲ با ۲۴ گیگابایت حافظه و یک ترابایت هارد است که کمتر از دو سال پیش آن را خریداری کرده‌ام (اگر برایتان سؤال پیش آمده که چطور تاریخ خریدهایم را می‌دانم توصیه می‌کنم حسابداری شخصی تدبیر را ببینید، دربارهٔ آن هم خواهم نوشت).

بحث علاقه و تعصب باشد این را هم دوست دارم و اعتقاد دارم بهترین مکبوک دنیاست.

اما در کل مکبوک‌ها برای ماهایی که با ویندوز اخت شده‌ایم و پا گرفته‌ایم ایراداتی دارد که باید پیش از رفتن به سمتش دربارهٔ آنها دانست و فکر کرد. من آن زمانی که می‌خواستم مک‌بوکم را بخرم یک لپتاپ ویندوزی لنوو داشتم. لپتاپی که هنوز هم دارمش و بهترین لپتاپ لنووی دنیاست. آن زمان فکر می‌کردم که این لپتاپ ویندوزی پاسخگوی نیازهای من هست. منتهی چون کمی قدیمی شده بود و سی.پی.یوی آن هم از نوع اتم و ضعیف بود و فضای زیادی نداشت (۲۵۶ گیگابایت) و فتوشاپ را که باز می‌کردی گاهی توان محاسبهٔ تغییر جای ماوس را برای دقایقی 😉 نداشت بهتر بود دنبال یک جایگزین سریع برایش بگردم. فکر کردم اگر بخواهم لپتاپ ویندوزی بگیرم که همان را دارم. چه کاری است؟ برای تنوع یک مک می‌گیرم که کلی مردم ذوقش را دارند (یکی از همکارانم مک‌بوک‌پرو داشت). کمی درباره‌اش توی یوتیوب فیلم دیدم و به اصطلاح خودم، از پشت ویترین (یوتیوب و اینترنت) انقدر نگاهش کردم که یواش یواش شیفته‌اش شدم و از نداشتنش احساس نقص کردم  و خواب و خوراکم را از دست دادم تا گرفتمش. یک مک‌بوک ایر طلایی‌رنگ زیبا. ایر چون من شیفتهٔ سبکیم و طلایی چون لنووی دوست‌داشتنیم طلایی‌رنگ است.

ناگفته نماند که آنچه امروز می‌دانم را آن روز هم حدس می‌زدم. حدس می‌زدم که محصولی را که خود فروشنده‌اش تمایل ندارد به من ایرانی بفروشد من نباید بخرم.

مشکلات محصولات اپل از همان روز اول شروع می‌شوند. نام‌نویسی و ایجاد اپل‌آی‌دی. به لطایف‌الحیل (نصب نسخهٔ قدیمی آیتونز روی ویندوز و نام‌نویسی بدون شمارهٔ بین‌المللی) خان اول را رد کردم (بعد از قریب به دو سال چون حساب اپلم هنوز به شماره موبایلی وصل نیست و به اصطلاح تأیید دومرحله‌ایش فعال نیست گاه و بیگاه یقه‌ام را می‌گیرد، قفل می‌شود و باز می‌شود!).

از این مشکل بدیهی که بگذریم مشکلات دیگر یکی یکی یقه‌ام را گرفتند که سعی می‌کنم در روزهای آینده برایتان بازشان کنم تا اگر شما هم به فکر خرید مک‌بوک افتادید درباره‌اش شنیده باشید.

پی‌نوشت یک: عنوان نوشته از این شعر ایرج برداشته شده است.

پی‌نوشت دو: ادامه دارد!